Қазақстанда өндірістік жарақаттану деңгейі 16,8%-ға төмендеді
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Мемлекеттік еңбек инспекциясы комитетінің мәліметтері бойынша, 2025 жылдың басынан бері өндірістегі жазатайым оқиғалардың салдарынан 293 жұмыскер зардап шегіп, олардың 40-ы қаза тапқан. Бұл ретте осы жылдың І тоқсанының қорытындысы бойынша өндірістік жарақаттану 2024 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 16,8% — ға төмендеді.
2025 жылдың І тоқсанының қорытындысы бойынша өндірістік жарақаттану деңгейі (1000 жұмыс жасаушыға шаққанда жазатайым оқиғалар жиілігінің коэффициенті) 0,04 құрады.
Жарақаттанудың жоғары деңгейі еліміздің өнеркәсіптік аймақтарында сақталуда. Мәселен, Қарағанды облысында – 31, Қостанай облысында – 27, Шығыс Қазақстан облысында – 24, Ақтөбе облысында – 22, Атырау облысында – 22, Алматы қаласында – 19 адам зардап шекті.
Экономика салалары бөлінісінде зардап шеккендердің ең көп саны тау-кен металлургия кешенінің кәсіпорындарында – 15,3% және құрылыс саласында – 12% байқалады.
Жазатайым оқиғаларға әкеп соққан негізгі себептер: жұмыс өндірісін қанағаттанарлықсыз ұйымдастыру (34,4%); жәбірленушінің өзінің өрескел абайсыздығы (32%); жол жүріс ережелерін бұзу (8,4%); еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидаларын бұзу (7,6%) болды.
Қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау және өндірістік жарақаттануды азайту Үкімет пен ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің (бұдан әрі – Еңбекмині) негізгі міндеттерінің бірі екенін естеріңізге саламыз.
Соңғы бес жыл ішінде еңбекті қорғау саласында мемлекеттік органдар мен жұмыс берушілер қабылдаған кешенді шаралар өндірістік жарақаттану деңгейін 6,3%-ға төмендетуге мүмкіндік берді.
Еліміздің 3262 кәсіпорны бұзушылықтардың алдын алу және болдырмау мақсатында еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау стандарттарын енгізді.
2019 жылдан бастап Еңбекмині «Нөлдік жарақат – Vision Zero» тұжырымдамасын ілгерілету бойынша белсенді жұмыс жүргізуде. Бүгінде оған 605 кәсіпорын қосылды.
Құрылыс объектілерінде бас мердігердің объектідегі еңбек қауіпсіздігі мәселелері бойынша барлық қосалқы мердігерлерге жауапкершілігі мен бақылауын көздейтін бақылаудың тікелей моделін енгізу бойынша жұмыс жалғасуда. Бұл бақылау моделін республиканың 318 кәсіпорны енгізді.
Бұдан басқа жұмыс берушілерге еңбекті қорғау талаптарының сақталуын өзін-өзі тексеруден өтуге мүмкіндік беретін «Онлайн еңбек кеңесшісі» электрондық сервисі іске қосылды. Сервис іске қосылған сәттен бастап оны 41 090 жұмыс беруші пайдаланды.
Қазақстан Республикасының 2024-2030 жылдарға арналған қауіпсіз еңбек тұжырымдамасы іске асырылуда, ол 4 негізгі бағытты көздейді. Бұл тәуекелге бағдарланған тәсіл негізінде еңбекті қорғаудың ұлттық жүйесін жаңғырту, жұмыс орындарында тәуекелді төмендету жөніндегі шараларды экономикалық ынталандыру, кәсіби құзыреттіліктер мен ғылыми әлеуетті дамыту, сондай-ақ еңбекті қорғау саласындағы бақылау мен мониторингтің тиімділігін арттыру. Тұжырымдаманы іске асыру өндірістік жарақаттану мен кәсіптік сырқаттанушылық деңгейін төмендетуге ықпал ететін болады.
———По данным Комитета государственной инспекции труда Министерства труда и социальной защиты населения РК, с начала 2025 года в результате несчастных случаев на производстве пострадали 293 работника, 40 из которых погибли. При этом производственный травматизм по итогам І квартала т.г. снизился на 16,8% по сравнению с аналогичным периодом 2024 года.
По итогам І квартала т.г. уровень производственного травматизма (коэффициент частоты несчастных случаев на 1000 работающих) составил 0,04.
Высокий уровень травматизма сохраняется в промышленных регионах страны. Так, в Карагандинской области пострадал 31 человек, в Костанайской – 27, в Восточно-Казахстанской – 24, в Актюбинской – 22, в Атырауской областях – 22, в г. Алматы – 19 человек.
В разрезе отраслей экономики наибольшее количество пострадавших отмечается на предприятиях горно-металлургического комплекса – 15,3% и в строительной отрасли – 12%.
Основными причинами, приведшими к несчастным случаям, явились: неудовлетворительная организация производства работ (34,4%); грубая неосторожность самого пострадавшего (32%); нарушение правил автодорожного движения (8,4%); нарушение правил безопасности и охраны труда (7,6%).
Напомним, создание безопасных условий труда и снижение производственного травматизма является одной из ключевых задач Правительства и Министерства труда и социальной защиты населения РК (далее – МТСЗН).
За последние пять лет комплексные меры, принятые госорганами и работодателями в сфере охраны труда, позволили снизить уровень производственного травматизма на 6,3%.
В целях профилактики и недопущения нарушений 3262 предприятия страны внедрили стандарты по безопасности и охране труда.
С 2019 года МТСЗН активно ведется работа по продвижению концепции «Нулевого травматизма – Vision Zero». На сегодняшний день к ней присоединились 605 предприятий.
На объектах строительства продолжается работа по внедрению вертикальной модели контроля, предусматривающей ответственность и контроль генеральным подрядчиком за всеми субподрядчиками по вопросам безопасности труда на объекте. Данную модель контроля внедрили 318 предприятий республики.
Кроме того, запущен электронный сервис «Онлайн трудовой консультант», который позволяет работодателям пройти самопроверку соблюдения требований охраны труда. С момента запуска сервиса им воспользовались 41 090 работодателей.
Реализуется Концепция безопасного труда Республики Казахстан на 2024-2030 годы, которая предусматривает 4 основных направления. Это модернизация национальной системы охраны труда на основе риск-ориентированного подхода, экономическое стимулирование мер по снижению риска на рабочих местах, развитие профкомпетенций и научного потенциала, а также повышение эффективности контроля и мониторинга в сфере охраны труда. Реализация Концепции будет способствовать снижению уровня производственного травматизма и профессиональной заболеваемости.
2025-04-21 | г. Астана